12 problematycznych Kroków

Wprawdzie uważni czytelnicy Wielkiej Księgi, wydanej jesienią 2018 roku (wydaniem czwartym może ona być jedynie umownie, bo realnie, nie), znajdują w tekście coraz to nowe błędy polskie, pojawiają się też sygnały o błędach w tłumaczeniu, ale jeszcze nadal uważam, że ta wersja jest lepsza od poprzedniej. Chyba jednak nie dotyczy to samych Dwunastu Kroków. Poniżej moje przemyślenia na ten temat, a dokładnie wątpliwości i propozycje.

1. Przyznaliśmy, że jesteśmy bezsilni wobec alkoholu – że nasze życie stało się niekierowalne.

Problem: „stało się niekierowalne”. Kiedy takie się stało? Bo widocznie wcześniej, zanim się stało niekierowalne, kierowalne było, więc… kiedy to było? Ktoś powie, że to nie ma znaczenia, ale – nieprawda. „Nasze picie było tylko objawem. Musieliśmy zatem dotrzeć do przyczyn i uwarunkowań” [s. 64]. Nie wiadomo też, czy od kiedy stało się to nasze życie niekierowalne, takie zostanie już na zawsze. Jeśli tak, to po co robić cała resztę Programu?

Propozycja: Przyznaliśmy, że jesteśmy bezsilni wobec alkoholu – że nasze życie nie poddawało się kierowaniu (ew. było niekierowalne). Nie ma tu wcześniejszego problemu „stało się”, więc nie ma wątpliwości i pytań, kiedy się to stało. Otwarta jest za to droga do wyzdrowienia z alkoholizmu, choroby samowoli – być może, dzięki rzetelnie zrealizowanemu Programowi, moje życie stanie się kierowalne, zacznie się kierowaniu poddawać, a kierować nim będzie wola Boga (Siły Wyższej).

2. Uwierzyliśmy, że Siła większa od nas samych może przywrócić nam zdrowy rozsądek.

Problem: zdrowy rozsądek może mieć alkoholik w wielu różnych dziedzinach życia, tylko w związku z alkoholem i piciem – nie. Nie jest to więc przekład doskonały, ale… nie mam pomysłu na lepszy. Może jednak „zdrowie psychiczne”?

3. Podjęliśmy decyzję, aby powierzyć naszą wolę i nasze życie opiece Boga, tak jak Go rozumieliśmy.

„Podjęliśmy decyzję” i „postanowiliśmy”, oznacza w zasadzie to samo, a więc zmiana nie jest na lepsze, a jedynie na inne. Po co? Propozycja: Postanowiliśmy powierzyć naszą wolę i nasze życie opiece Boga, tak jak Go rozumieliśmy.

4. Zrobiliśmy wnikliwą i odważną osobistą inwenturę moralną.

Problem: inwentura to pojęcie staropolskie, w słowniku jest już tylko przekierowanie do słowa inwentaryzacja. Po co zmieniać pojęcia współczesne na jakiś archaiczny język? Propozycja: Zrobiliśmy gruntowny i odważny obrachunek moralny.

5. Wyznaliśmy Bogu, sobie i drugiemu człowiekowi istotę naszych błędów.

Bez uwag, OK.

6. Staliśmy się całkowicie gotowi, żeby Bóg usunął wszystkie te wady charakteru. Problem: jakie „te” wady charakteru? Nigdzie wcześniej (ani później) nie ma mowy o żadnych wadach charakteru, więc kompletnie nie wiadomo, do czego odnosi się to „te”. Poza tym słowo „uwolnić” wydaje mi się lepiej koresponduje z ideą Programu i relacją alkoholika z Bogiem. Propozycja: Staliśmy się całkowicie gotowi, aby Bóg uwolnił nas od wszystkich wad charakteru.

7. Zwróciliśmy się do Niego w pokorze, aby usunął nasze braki.

Bez uwag, OK.

8. Zrobiliśmy listę wszystkich osób, które skrzywdziliśmy, i staliśmy się gotowi zadośćuczynić im wszystkim.

Bez uwag, OK.

9. Zadośćuczyniliśmy osobiście wszystkim, wobec których było to możliwe, z wyjątkiem tych przypadków, gdy zraniłoby to ich lub innych.

Bez uwag, OK.

10. Prowadziliśmy nadal osobistą inwenturę, z miejsca przyznając się do popełnianych błędów.

Problem: po pierwsze sama ta „inwentura”, ale o tym było wcześniej, a po drugie, pojawia się tu, w porównaniu do Kroku V, pewna istotna różnica – to tu już nie potrzeba „wnikliwie” i „odważnie”? To zdaje się w pendolino, nie potrzeba dokładnie i rzetelnie. Propozycja: Prowadziliśmy nadal obrachunek moralny, z miejsca przyznając się do popełnianych błędów.

11. Staraliśmy się przez modlitwę i medytację poprawiać nasz świadomy kontakt z Bogiem, tak jak Go rozumieliśmy, prosząc jedynie o poznanie Jego woli wobec nas oraz o siłę do jej spełnienia.

Problemy: Poprawiać można coś, co jest, co istnieje, a więc ktoś tu zakłada, że alkoholik na tym etapie ma kontakt z Bogiem, a to wyklucza agnostyków i ateistów i jest sprzeczne z treściami zawartymi w rozdziale „My, agnostycy”, i nie tylko tam. Poza tym „kontakt”. Kontakt jest w ścianie, kontakt ma szef z robotnikami, dobry kontakt mam z sąsiadami, ale z Bogiem łączy mnie znacznie więcej, ta relacja jest głębsza – to jest więź. Propozycja: Staraliśmy się przez modlitwę i medytację poprawiać naszą świadomą więź z Bogiem, tak jak Go rozumieliśmy, prosząc jedynie o poznanie Jego woli wobec nas oraz o siłę do jej spełnienia.

12. Przebudzeni duchowo w rezultacie tych kroków staraliśmy się nieść to posłanie innym alkoholikom i stosować te zasady we wszystkich naszych poczynaniach.

Bez uwag, OK.

Reasumując: na dwanaście Kroków pięć jest w porządku, Krok Drugi od bidy, a to oznacza, że sześć z nich, czyli połowa, jest wersją gorszą, problematyczną, rodzącą wątpliwości i kłopoty z właściwym zrozumieniem. Stara zasada mówi, żeby nie naprawiać czegoś, co nie jest popsute, a inna, że zmieniać należy i warto na lepsze, a nie tylko na inne.

Nie interesują mnie argumenty typu „bo tak jest w oryginale”. Nie znam angielskiego, w moim kraju obowiązuje język polski, zadaniem naszych tłumaczy było stworzenie poprawnej i zrozumiałej wersji polskiej. Tłumacze to ludzie, którzy muszą oba języki znać doskonale, znajomość jednego dobrze, a drugiego miernie, nie wystarczy. A to przypomina mi pytanie, na które nadal nie otrzymałem odpowiedzi: jakie są kwalifikacje językowe naszych tłumaczy w zakresie języka polskiego? Umiejętności, a nawet tytuły naukowe, dotyczące ich znajomości języka angielskiego, wychwalane były pod niebiosa. To teraz czekam na tak samo rzetelną (no… może nie „tak samo”, po prostu prawdziwą) informację o ich tytułach dotyczących polszczyzny.

ZEBRANA W CAŁOŚĆ PROPOZYCJA DWUNASTU KROKÓW.

1. Przyznaliśmy, że jesteśmy bezsilni wobec alkoholu – że nasze życie nie poddawało się kierowaniu.

2. Uwierzyliśmy, że Siła większa od nas samych może przywrócić nam zdrowy rozsądek.

3. Postanowiliśmy powierzyć naszą wolę i nasze życie opiece Boga, tak jak Go rozumieliśmy.

4. Zrobiliśmy gruntowny i odważny obrachunek moralny.

5. Wyznaliśmy Bogu, sobie i drugiemu człowiekowi istotę naszych błędów.

6. Staliśmy się całkowicie gotowi, aby Bóg uwolnił nas od wszystkich wad charakteru.

7. Zwróciliśmy się do Niego w pokorze, aby usunął nasze braki.

8. Zrobiliśmy listę wszystkich osób, które skrzywdziliśmy, i staliśmy się gotowi zadośćuczynić im wszystkim.

9. Zadośćuczyniliśmy osobiście wszystkim, wobec których było to możliwe, z wyjątkiem tych przypadków, gdy zraniłoby to ich lub innych.

10. Prowadziliśmy nadal obrachunek moralny, z miejsca przyznając się do popełnianych błędów.

11. Staraliśmy się przez modlitwę i medytację poprawiać naszą świadomą więź z Bogiem, tak jak Go rozumieliśmy, prosząc jedynie o poznanie Jego woli wobec nas oraz o siłę do jej spełnienia.

12. Przebudzeni duchowo w rezultacie tych kroków staraliśmy się nieść to posłanie innym alkoholikom i stosować te zasady we wszystkich naszych poczynaniach.