Nie rodzimy się fanatykami

Serce człowieka nie zna silniejszej namiętności niż żądza nakłonienia innych do własnych przekonań. Nic tak nie podcina korzeni szczęścia człowieka, nic nie napełnia go takim gniewem aniżeli poczucie, że inny stawia nisko, co on ceni wysoko. "Orlando" Virginia Woolf.

Ludzie mogą przyjść na świat z rozmaitymi zaburzeniami lub chorobami psychicznymi. Jednak nikt nie rodzi się AA-owskim fanatykiem, to nie jest możliwe. Coś takiego może alkoholikowi zrobić tylko drugi alkoholik. Oznacza to, że można być złym sponsorem w AA (niekoniecznie w pełni świadomie). Trzeźwienie to powrót do normalności, a trzeźwość oznacza normalność – nigdy nie fanatyzm.

Fanatyzm to jest żarliwość w wyznawaniu jakiejś idei lub religii, połączona ze skrajną nietolerancją

(https://sjp.pwn.pl/sjp/fanatyzm;2557479.html).

Problematyczny sponsor nie wystarczy. Potrzebne są określone cechy, predyspozycje, słabości, braki, podopiecznego. Z niektórymi nieaktywnymi (utajonymi/uśpionymi) lub nawet aktywnymi trafili do AA. I tutaj te właśnie cechy osobnicze albo zostały spacyfikowane przez Program i środowisko trzeźwych alkoholików, albo rozbudzone i aktywowane przez sponsora, jeśli ten nie potrafił poprowadzić podopiecznego do normalności.

Jakie to cechy? Na pewno jest ich więcej, ale dwóch jestem pewien. Po pierwsze strach, inklinacja do budowania lęków i ulegania im. Po drugie coś, co nazywamy zamkniętym umysłem, odwrotność otwartego umysłu – niezdolność do przyjęcia, że może być inaczej niż dotąd uważałem, brak zgody na to, że mógłbym nie mieć racji.

Strach zawsze był i będzie najpewniejszym sposobem oszukiwania i zniewalania ludzi – Paul Henry d’Holbach (filozof francuski epoki oświecenia, ateista, encyklopedysta).

Jeśli trzeźwy alkoholik dowie się, że ktoś realizował Program inaczej niż on sam, pewnie z ciekawością spyta o tę metodę, wierząc, że może się czegoś dowie, może czegoś nauczy, coś nowego pozna. Może! Często bywa i tak, że każdy zostaje przy swoich doświadczeniach i tyle. Proces myślenia fanatyka jest inny: jeśli on robił inaczej niż ja, to jeden z nas robił to źle; to nie mogę być ja, bo to by rodziło zagrożenie – w tym momencie zaczyna działać strach – Jeśli jednak udowodnię mu, że zrobił to źle, to ja jestem bezpieczny… znowu bezpieczny. Zauważcie, że zupełnie nie liczą się tu efekty, czyli na przykład duchowa jakość życia – ważna jest tylko metoda. I żeby mieć rację.

Jest tylko jeden pewny sprawdzian wartości jakiegokolwiek doświadczenia duchowego: „Po owocach ich poznacie ich" ["Jak to widzi Bill"]. Albo: Po owocach poznacie ich [Mt. 7:15-20].

Tych, którzy nie chcą się podporządkować, AA-owscy fanatycy będą zastraszać, wyśmiewać, diagnozować im różne choroby i zaburzenia, pleść bzdury, kłamać, manipulować, fałszować rzeczywistość, negować fakty, obmawiać, mataczyć. Często, choć nie zawsze, są hipokrytami. To ty masz robić tak, jak on chce, ale sam zawsze znajdzie jakieś wyjaśnienie, dlaczego nie stosuje się do swoich pomysłów albo nie zawsze, albo niezupełnie. Skrajna nietolerancja wobec innych, ale pełna tolerancja wobec siebie.

Alkoholicy, szczególnie w AA, mają naprawdę wiele dziwnych pomysłów i przekonań, ale tylko niektórzy, ci fanatyczni, starają się wszelkimi sposobami, narzucić je innym. Od fanatyka możesz usłyszeć na przykład coś takiego: ja to jestem bardzo wyrozumiały, uważam, że możesz robić, jak tam sobie uważasz, ale jeśli nie jest to nasza metoda, to masz krew na rękach.

Inni twierdzą, że Kroków Programu AA nie wolno interpretować, mimo, że autor tych Kroków, Bill W. widział to zupełnie inaczej.

Dwanaście Kroków zawiera niewiele wskazań absolutnych. Większość Kroków poddaje się elastycznej interpretacji, zależnie od doświadczenia i światopoglądu jednostki. [„Jak to widzi Bill”].

Fanatycy (innego już typu) uważają, że jeśli po realizacji Programu Dwunastu Kroków ze sponsorem alkoholik pozostaje agnostykiem, to widocznie nigdy nie był prawdziwym alkoholikiem albo źle zrobił Program AA, bo (według nich) właściwie zrealizowane Dwanaście Kroków zawsze prowadzi do religijnego nawrócenia.

Zetknąłem się nawet z kimś takim (choć nie osobiście), kto wymyślił teorię, że Dwanaście Kroków to nie jest Program AA, a w ogóle są te Kroki tylko w Wielkiej Księdze i nigdzie indziej.

A oto kroki, które postawiliśmy i które są sugerowanym programem powrotu do zdrowia... [WK].

Jedna z nowszych teorii fanatycznie, wciskanych do głów alkoholikom, dotyczy istoty błędów z Kroku Piątego, a konkretnie przekonania, że rzekomo wszyscy mają dokładnie taką samą. Jeśli wydaje ci się, że masz inną istotę błędów, to albo nie jesteś alkoholikiem, albo źle realizujesz Kroki. Skoro wiadomo z góry, jaka jest/będzie istota błędów alkoholika i decyduje o tym sponsor, to i obrachunku moralnego z Kroku Czwartego podopieczny nie potrzebuje robić zbyt dokładnie, analizować, wyciągać wnioski. Koleżance sponsorka postawiła diagnozę, to jest odkryła istotę jej błędów, po przeczytaniu kilku wpisów w tabeli uraz.

Kolejni fanatycy gwarantują podopiecznym stan nieustającego szczęścia po realizacji pierwszych dziewięciu Kroków, a jeżeli podopieczny ośmieli się przyznać, że nie zawsze jest szczęśliwy, to zarzucają mu, że widocznie źle zrobił Program. Oczywiście sami nie poczuwają się do żadnej odpowiedzialności w tej sprawie, choć przecież to oni właśnie ten Program w określony sposób przekazywali.

Niektóre z tych przekonań byłyby może i mało szkodliwe, gdyby alkoholik zatrzymał je dla siebie i sam próbował według nich żyć. W naszym środowisku trafiają one jednak do ludzi, którzy wyłaniają się z chaosu czynnego alkoholizmu, naprawdę pogubili się w swoim życiu i są w związku z tym gotowi przyjąć nawet takie sugestie, których nie rozumieją lub wątpią w ich sens.

Robienie dogmatów z Kroków, Tradycji czy Koncepcji to zniszczenie duchowej Wspólnoty i przekształcenie AA w sektę. [„Does the Tail Wag the Dog”, Grapevine, June 1999].

UWAGA

Mój blog nie jest forum dyskusyjnym. System komentarzy został tu wprowadzony po to, by czytelnik mógł się odnieść do tego, co napisałem/opublikowałem na blogu. U siebie to ja decyduję, który komentarz warto opublikować. Jeżeli Ci to nie pasuje, to po prostu nie pisz.