Odpowiedzialność i jej brak...

Czytałem sobie właśnie artykuł o ciekawym pomyśle na opłaty za przejazd publicznymi środkami komunikacji, kiedy jeden akapit przypomniał mi smutne wyniki profesjonalnych badań sprzed kilku lat. Jako rasowy anonimowy alkoholik natychmiast wyprodukowałem skojarzenie ze Wspólnotą AA w Polsce. 

Chociaż w 1953 roku władze Polski Ludowej ogłosiły zakończenie walki z analfabetyzmem, to rzeczywistość jest inna. Z badań przeprowadzonych w 2015 roku przez organizacje PISA i OECD wynika, że aż 40% Polaków jest dotkniętych analfabetyzmem funkcjonalnym. Nie dziwi zatem, że w 2019 roku, według raportu Biblioteki Narodowej, tylko 39% Polaków przeczytało przynajmniej jedną książkę – wliczając w to objętych obowiązkiem szkolnym uczniów, którzy przecież lektury szkolne powinni czytać obowiązkowo*.

 Przypomniało mi się, jak wystosowałem do AA w Polsce pytanie, czy i jak sprawdzono kompetencje językowe kandydatów na tłumaczy nowego wydania WK. Oraz odpowiedź pani Dyrektor Fundacji BSK, że nie sprawdzono nijak, bo… cytuję: nie było takiej potrzeby. W kraju, w którym 40 procent obywateli jest funkcjonalnymi analfabetami, Powiernicy nie uważali za stosowne nijak sprawdzić kwalifikacji alkoholików, którym chcieli powierzyć niesamowicie odpowiedzialną służbę tłumaczy – to się w głowie nie mieści! Ale może tylko mojej. 

A jeśli już mowa o odpowiedzialności… Kiedy delegat narodowy, członek zespołu tłumaczy, ogłasza, że pracę zespołu może ocenić tylko Wspólnota AA i historia (podobno taki jest zapis, ja tej Skrytki nie widziałem, więc za ewentualne pomyłki przepraszam), to znowu czuję się zadziwiony i zaskoczony. We Wspólnocie AA ktoś komuś powierza służbę. Zaufany sługa, za wykonanie tej pracy i jej jakość, odpowiada przed tymi, którzy mu to zadanie powierzyli. Tak właśnie! Nie przed historią, ale przed regionem albo intergrupą, albo konferencją wreszcie. Czy jest możliwe, że Tradycje i Koncepcje aż tak mało są znane i rozumiane na najniższym poziomie służb? Czy w Polsce aktywność/działanie w strukturach AA ma jeszcze związek z właściwie rozumianą służbą i zaufaniem?

 Na koniec pewne sprostowanie. Z rozmowy z dwójką przyjaciół z AA zorientowałem się, że wśród czytelników mojego bloga mogło pojawić się przekonanie, że niejaki Tadeusz Ch. (delegat i jeden z tłumaczy WK) stał się jakimś moim wrogiem albo ja jego. Jeśli tak, to zapewne wynik mojej słabej umiejętności pisania (dlatego też nigdy nie poważyłbym się kandydować do roli tłumacza, redaktora lub korektora). Pretensji do Tadeusza Ch. mam – wbrew pozorom – jakby nawet mniej niż do pozostałych tłumaczy, bo staram się zrozumieć ograniczenia człowieka bez wykształcenia. Natomiast współudziału w tworzeniu błędów i ich aprobaty Anki O. oraz Tomka Ł. z którymi się stykałem i o wykształceniu których co nieco słyszałem, nie jestem w stanie zrozumieć do dziś. Był jeszcze jakiś (bodajże) Jacek, ale o nim nic nie wiem. A Sydney miała zapewne pomóc zrozumieć dialekt amerykański i mentalność Amerykanów sprzed wieku, a nie tworzyć poprawną polszczyznę. Tadek jest delegatem, więc w naturalny sposób rzuca się w oczy, ale wcale nie wiem, czy był on i jest „twarzą” zespołu tłumaczy i czy w ogóle zespół miał kogoś takiego. Więc nie tylko jego chyba trzeba w końcu rozliczyć (zanim zrobi to historia) z błędów w nowej WK. Rozliczenia nadal wymaga też „praca” korektorki lub redaktorki, która takie błędy przepuściła.

 

--

* https://lubimyczytac.pl/we-wroclawiu-z-ksiazka-zamiast-biletu-miedzynarodowy-dzien-alfabetyzacji