Czemu mam się cofać i po co?

Gromadzimy coraz więcej wiedzy ogólnej i na różne konkretne tematy, rozwijamy się duchowo, zdobywamy doświadczenia, nabywamy nowe umiejętności i doskonalimy już istniejące… Cechą wspólną wszystkich tych procesów jest rozwój. Poza bardzo niewieloma wyjątkami (uwiąd starczy, choroba psychiczna) jest to droga w jedną stronę – zawsze w jednym tylko kierunku: więcej, lepiej, pełniej, głębiej. Po co i dlaczego na tej drodze ktoś chciałby się cofać?

Znajomy skończył studia doktoranckie z matematyki teoretycznej. Po co i dlaczego miałby wracać do szkoły podstawowej i pod kierunkiem nauczycielki z trzeciej klasy poznawać podstawy rachunków? Kolega, rysownik, karykaturzysta, miałby wrócić do podstawówki i uczyć się rysować szlaczki? Po co?

Rozwój duchowy jest mniej wymierny, bo i w jakich jednostkach dokonywać tych pomiarów i zapewne nie aż tak łatwy do zaobserwowania u siebie i innych, ale to nie znaczy, że rozpoznanie tego procesu nie jest możliwe. Da się zauważyć, choć nie z daleka i nie w pięć minut, jeśli ktoś żyje życiem duchowym. Typowa jest dla takich osób koherencja (spójność wypowiedzi, poglądów, działania, postaw życiowych), czyli prościej mówiąc mówię to, co myślę, robię to, co mówię, zachowuję się zgodnie ze swoją wiarą itp. Odwrotnością takiej postawy jest na przykład dwulicowość: inaczej zachowuję się na mityngu, a inaczej wypowiadam się anonimowo w internecie. Oczywiście elementów życia duchowego jest znacznie więcej, bo to i uczciwość, i szacunek, i tolerancja dla odmiennych poglądów, i pokora, i odpowiedzialność…

Rozwój poziomu życia duchowego może być nieskończony, bo przecież zawsze dzisiaj można być lepszym dla bliźnich niż wczoraj, bardziej kochać, bardziej być pomocnym, zdobywać się na więcej pokory. Dlaczego i w jakim celu na tej drodze ktoś chciałby się cofać? Czemu miałby służyć powrót do mozolnej nauki podstawowych prawd typu: A więc my, alkoholicy musimy przede wszystkim wyzbyć się egoizmu [WK]. Przecież ten egoizm – zgodnie z obietnicami – zniknął w połowie pracy nad Krokiem Dziewiątym. Więc po co wracać do nauki zasad znanych, rozumianych, praktykowanych? Chyba że… Chyba że wygląda to jednak inaczej… Tylko myśleli, że pozbyli się egoizmu i lęku. Tylko myśleli, że zdobyli się na pokorę [WK z 2018, s. 74].

Staram się uczyć, być nauczalny, co w naszym środowisku można określić, jako bycie sponsorowalnym, staram się rozwijać duchowo i intelektualnie. To oznacza, że gdybym natknął się na taki sposób sponsorowania, który wymagałby ode mnie więcej niż dotąd, to poddałbym się mu – choć nie jestem pewien, czy chętnie. Natomiast kompletnie nie rozumiem, po co miałbym robić raz jeszcze ten sam Program, ale tym razem na poziomie zdecydowanie niższym, niż ten, który mam (tak – mam, a nie tylko znam), którym żyję od lat, każdego dnia. Po co mi jakieś wersje uproszczone, powierzchowne i niedokładne?

Do całego Programu wraca się po zapiciu – to oczywiste i banalne. Zapewne warto zacząć jeszcze raz, od początku, gdy alkoholik uświadomi sobie, że wcześniej robił to całkowicie nieuczciwie i nierzetelnie – osób zdolnych przyznać się do czegoś takiego nie ma zbyt wiele. Wreszcie podejmować pracę ze sponsorem kolejny raz może alkoholik, który zorientował się, że jego sponsor – może i w dobrej wierze – przekazał mu tylko demo Programu, wersję uproszczoną i wyraźnie spłyconą.

Zrozumieć, po co i dlaczego alkoholicy chcieliby robić Program AA raz jeszcze, ale na poziomie daleko niższym niż już znają, już robili, nie jest łatwo. Właściwie wszystkie takie przypadki, które potrafię sobie wyobrazić, zbudowane są na jednym podłożu – ponownie uruchomiony (albo nigdy nie zdezaktywowany w pełni) mechanizm nałogowego regulowania uczuć. Tak, dobrze się czuć, być na haju – może już nie wszystko jedno, czy to na haju alkoholowym, seksualnym, zakupowym, programowym, hazardowym, pigułkowym, ale koniecznie na haju – za wszelką cenę i z pełną gotowością by zrobić wszystko.

I tak pogoń za urojonym szczęściem trwa…

Nasze dotychczasowe życie było nieustanną ucieczką od bólu i problemów. Uciekaliśmy przed nimi w panicznym strachu. Nigdy nie chcieliśmy zmierzyć się z cierpieniem. Naszym rozwiązaniem była zawsze ucieczka w butelkę [12x12].

Było? Czy aby na pewno, było?