Notatki sponsora (odc. 004)

- Czy mój sponsor ma prawo wymagać ode mnie, żebym rzucił palenie? – pytanie to słyszę ostatnio wyjątkowo często (i zwykle z wyraźną urazą w głosie), być może dlatego, że u nas, w Opolu, nikotynizm podopiecznych niektórym sponsorom jakoś wcale nie jest obojętny. Swoją drogą zauważam, że słowo „prawo” na mityngach AA w Polsce pojawia się chyba częściej niż we wszystkich sądach razem wziętych, ale… to potrafię już zrozumieć – jak prawie zawsze, gdy chodzi o strach. Zapewne wszystko byłoby prostsze i wydawało się bardziej bezpieczne, gdyby to sponsorowanie ujęte było w jakieś obowiązujące normy, zasady i reguły. Łatwo byłoby wtedy sprawdzić, czy mój sponsor robi to we właściwy sposób, a ja sponsorowany jestem zgodnie z prawidłami sztuki.  Jednak odpowiednich przepisów ani jakiegoś specjalnego kodeksu nie ma i raczej nie będzie, więc… wytrzeźwieć trzeba bez nich.

Mówi się, że sponsor nie może podopiecznego do niczego zmusić, niczego mu narzucić – to jest prawda, podopieczni zawsze mają wybór, zawsze mogą odmówić, choć konsekwencje odmowy mogą być różne, aż do natychmiastowego zakończenia współpracy włącznie. Zakładam, że o taką właśnie sytuację chodzi: sponsor domaga się rozstania z nikotyną, informując, że w przypadku odmowy, nie widzi możliwości dalszej wspólnej pracy „na Programie”.

Gdyby chodziło o odmowę rozstania z piwem albo marihuaną czy kokainą, sprawa wyglądałaby zupełnie inaczej, nieprawdaż? Nikotyna jest wziewnym środkiem chemicznym zmieniającym świadomość, jest neurotoksyną, bezpośrednią przyczyną wielu groźnych chorób, wreszcie – uzależnia. Czy rzeczywiście jest coś niewłaściwego w sugerowaniu osobie, na której nam zależy, żeby przestała się zabijać? Żeby przestała okradać rodzinę? Żeby przestała zmuszać dzieci do biernego palenia?

Anonimowi Alkoholicy obiecują (WK str. 72), że w efekcie realizacji Programu, już w połowie drogi, bardziej niż sobą zainteresujemy się bliźnimi, że zniknie egoizm…

Paliłem ćwierć wieku. W ostatniej dekadzie po dwie paczki dziennie albo i więcej. Przestałem w czternastym miesiącu abstynencji. Nikt mi tego nie nakazał, bo był to czas, gdy nie miałem już pierwszego sponsora, a nie pracowałem jeszcze z drugim. Być może dlatego właśnie nie potrafię jednoznacznie i bez wahania odpowiedzieć na postawione na początku pytanie. W związku z tym od pewnego czasu, bo nie od zawsze, radzę sobie z tym problemem tak: Potencjalnym podopiecznym (alkoholikom, którzy proszą mnie o pomoc) przedstawiam warunki naszej współpracy. Mówię o służbie, którą trzeba będzie podjąć w grupie AA, o podopiecznym, którego trzeba będzie sobie znaleźć, co u nas nie jest takie proste, mówię też (palącym), że w pewnym momencie, zwykle podczas realizacji Kroków Sześć-Siedem, będą musieli rozstać się z nikotyną. W ten sposób, jeśli rzeczywiście czegoś od nich później wymagam, to tylko tego, na co już się zgodzili, co zaakceptowali, co wcześniej przyjęli. W końcu nie muszą „robić Program” właśnie ze mną.

Parę razy słyszałem cyniczną sugestię: jeśli nadal chcesz kraść, znajdź sobie sponsora złodzieja, jeżeli w dalszym ciągu chcesz zdradzać żonę, poszukaj sponsora cudzołożnika, jeśli nie chcesz prowadzić firmę uczciwie, szukaj sponsora kanciarza. Jeśli nadal chcesz palić tytoń, marihuanę albo coś jeszcze innego…

Jak widać, na wszystko znajdzie się sposób, ale pamiętam też, co Anonimowi Alkoholicy mają do powiedzenia na temat półśrodków oraz opolski skrót PZPR – Pieniądze, Zęby, Papierosy, Rodzina.