Kopiować metody wygranych

Działanie władzy AA w Polsce coraz bardziej przypomina metody pewnej partii

 Trzymaj z wygranymi, ucz się od wygranych itp. – sugestie znane chyba wszystkim Anonimowym Alkoholikom w Polsce od wielu lat, może od początku. Uważam je za sensowne i wartościowe, ale mieszane uczucia pojawiły mi się wtedy, kiedy zacząłem obserwować, jak AA-owska władza uczy się od pewnej popularnej partii politycznej, i to uczy się postaw i zachowań, może typowych i częstych w rozgrywkach partyjnych i politycznych, ale nie mających nic wspólnego z duchem AA, duchem miłości i służby. 

Dość długo zastanawiałem się, czy w ogóle zabierać głos w temacie: Informacji Rady Powierników na temat tłumaczenia IV wydania książki Anonimowi Alkoholicy (do pobrania: https://aa24.pl/pl/do-pobrania ), ale nadal nie potrafię udawać, że deszcz pada, gdy… Nie lubię też być traktowany przez władze jak matołek, półanalfabeta. Nie lubię też być okłamywany. 

1. Jak widać Informacja ta dotyczyć ma IV wydania WK. Jakiś czas temu zapytałem, jak to jest z tymi wydaniami, skoro ja mam 5-6 różnych, więc dlaczego wydanie z 2018 roku miałoby być czwarte? W tej Informacji Rady, pytanie zostało arogancko zignorowane, a AA-owska władza nadal upiera się, że wersja z 2018 roku nosi numer IV. 

2. Nadal powtarzane są żałosne bzdury dotyczące kosztów korekty. Korektor obecnie zwykle pracuje na umowę-zlecenie lub umowę o dzieło, choć kiedyś byli to etatowi pracownicy wydawnictw. W każdym razie korektorowi płaci się za korektę, a nie za każde czytanie tekstu oddzielnie. Czy korektor tekst czyta trzy razy, czy trzydzieści trzy, to jego sprawa – klient płaci z końcowy efekt. Jestem pisarzem, współpracuję z korektorami z różnych wydawnictw, więc wiem, o czym piszę. Ignorowane jest też moje pytanie, czy korektorka WK jest może członkiem rodziny jednego z tłumaczy. I wreszcie, czemu zapłacono horrendalne pieniądze za korektę i redakcję, skoro w tekście są błędy? 

3. Nadal Rada Powierników wije się i wykręca odnośnie kompetencji językowych tłumaczy z języka polskiego (zwłaszcza niejakiego Tadeusza Ch. z wykształceniem podstawowym, do czego przecież się odważnie i uczciwie przyznaje). Ja nawet wierzę w ich znajomość angielskiego, ale przekład miał być wykonany na język polski (POLSKI!), więc i polszczyznę wypadałoby dobrze znać. A może to zbędne, może to mnie tylko tak się wydaje? 

4. Wiele wyjaśnień zawiera stwierdzenie „Brzmienie zgodne z oryginałem” lub podobne. Nowa WK miała być tłumaczeniem, przekładem, a nie bezmyślną kalką z angielskiego. W ostatecznym wyniku miał powstać tekst polski (po polsku). Tłumaczenie wyrazu po wyrazie ze słowniczka może i jest zgodne z oryginałem, ale efekt polski jest żałosny. Tak właśnie jest ze staropolskim słowem inwentura-inventory (inwentarz, zapas, remanent). Do kalek językowych przyznaje się zresztą i zespół. Na przykład na czyjś zarzut dotyczący nieistniejącego w języku polskim słowa „samonapęd”. Z Informacji Rady: „Rzeczywiście słowniki języka polskiego nie notują słowa „samonapęd”. Jest to dosłowne tłumaczenie angielskiego wyrażenia self propulsion użytego w tym fragmencie...”. Nie ma też w języku polskim słowa „samopoświęcenie”. A tworzenie nowych wyrazów i pojęć oraz sekciarskiej nowomowy nie wydaje mi się najkorzystniejsze dla AA w Polsce. 

5. Odpowiedź na pytanie nr 19 dotyczy absurdalnego zdania „Brak siły – to był nasz dylemat”. Oto ta odpowiedź: 

Odnoszę wrażenie, że zespół tłumaczy nie bardzo zna lub pamięta dziwolągi, które wymyślił. Przypomnę: „Brak siły – to był nasz dylemat”. Chodzi mi o „TO”. W rozdziale na pewno opisano wiele różnych dylematów, w całej książce jeszcze więcej, a w literaturze AA już mnóstwo. Tylko… co z tego? W zdaniu „Brak siły – to był nasz dylemat” wyraźnie napisano, że to brak siły jest dylematem. Nie coś innego, ale właśnie TO. A brak siły nie jest dylematem, ani brak czegokolwiek innego. Gdyby w książce były stwierdzenia, np. Bóg jest, czy Go nie ma - to jest dylemat, Wybieram życie duchowe albo śmierć - to jest dylemat, to wszystko byłoby w porządku, to właśnie są dylematy, ale... takiego czegoś w WK nie ma. Nie ma wyboru, nie ma dylematu. Jeśli ten zespół nie wie, co to jest dylemat, ignoruje opinię językoznawców/polonistów i nie jest zdolny przyznać się do błędów, to może trzeba się wreszcie zacząć zastanawiać, kto tych ludzi wybrał i według jakich zasad? Ilu też był chętnych do tej służby, spośród ilu kandydatów wybierano?

Pytanie do językoznawcy

Czy zdanie: Brak siły – to był nasz dylemat ma sens? Moim zdaniem – nie. Brak siły, podobnie jak brak pieniędzy, brak zdrowia, brak humoru itp., to nie są dylematy. Ale może się mylę?

 Odpowiedź

Całkowicie się z Panem zgadzam. Dylematem nazwiemy sytuację wymagającą trudnego wyboru między dwiema różnymi możliwościami, nie zaś (jak wynikałoby z tego zdania) jakąś trudność.

https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Albo-dylemat-albo-brak-pieniedzy;18942.html 

6. odpowiedź na pytanie 25, Tradycja 12 „…przypominając nam zawsze, że zasady są ważniejsze od osobowości”. I to jest prawdziwy majstersztyk z wielu różnych względów. 

„…zespół uzyskał od Pani Katarzyny Kłosińskiej…” – tak? Naprawdę? Zespół uzyskał?

Rzeczywistość wygląda następująco: zadałem pytanie w Poradni PWN o te osobowości, podpisując się jako Jan Nowak. Poza przypadkami, gdy jest to konieczne (bank, urząd) nie podaję w internecie swoich prywatnych i pełnych danych – taką mam zasadę. To ja uzyskałem odpowiedź, nie zespół. Odpowiedzi na zgłoszone pytania Poradnia PWN publikuje na swojej stronie, ale też odpowiada na e-mail osoby, która pytanie wysłała. Otrzymaną od dr. Kłosińskiej odpowiedź wysłałem też Tadkowi Ch., używając opcji „przeadresuj” – na pierwszy rzut oka wygląda na tak, jakby to dr Kłosińska napisała do nieznanego sobie człowieka, nie wiedzieć, czemu i na nieznany sobie adres e-mail. Oczywiście wystarczy zerknąć do stopki lub nagłówka e-maila, żeby widać było, kto i do kogo go wysłał i przekazał dalej. Oczywiście nadal mam w swoich zbiorach oryginalny e-mail z Poradni PWN od dr Kłosińskiej. https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Osobowosc;18640.html

 Kolejna sprawa to posługiwanie się wyjaśnieniami językoznawcy, polonisty, bardzo wybiórczo. Zespół i RP najwyraźniej ignoruje dalsze elementy porady w kwestii „osobowości”, a więc je zademonstruję.

 Odpowiedź

Osobowość w języku polskim to ‘ogół cech psychicznych i mechanizmów regulujących zachowanie człowieka’. Trudno mi sobie wyobrazić sytuację opisaną w zdaniu. Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski

  https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Osobowosc;18700.html

 Odpowiedź

Zgadzam się z Panią całkowicie. Szukałam w tekstach potwierdzenia znaczenia ‘człowiek o cechach wyróżniających go spośród innych ludzi’, ale bezskutecznie. Takiego człowieka nazwiemy raczej osobistością, nie zaś osobowością. Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Jeszcze-o-osobowosci;18750.html

 Pytanie

Zainteresowała mnie Wasza definicja słowa osobowość. Według pierwszej można byłoby powiedzieć: To jest Ziutek, on jest osobowość. Osobowość ma każdy. Jakąś, jakąkolwiek. Więc coś tu chyba z tą definicją jest nie tak. Może chodzi o osobistość? Z szacunkiem…

 Odpowiedź

Zgadzam się z Panią całkowicie, a wszystkie uwagi dotyczące definicji znaczenia słowa osobowość przekazuję redakcji słownika. Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/O-osobowosci-jeszcze-raz;18751.html

 Ta porada jest szczególnie ważna dla Anonimowych Alkoholików, bowiem w dalszej jej części znajduje się wyjaśnienie, w jakich szczególnych przypadkach można człowieka nazwać osobowością, i jest to sytuacja, kiedy to wyraźnie podany jest rodzaj tej osobowości, na przykład: Ziutek jest osobowością medialną, Zdzicha jest osobowością telewizyjną itp. Jeśli tego określenia nie ma (jak w naszej Tradycji 12), to obowiązuje definicja podstawowa: Osobowość w języku polskim to ‘ogół cech psychicznych i mechanizmów regulujących zachowanie człowieka’. Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski.

Jako, że osobowość ma każdy człowiek, twierdzenie że zasady AA są ważniejsze od wszystkich ludzi na świecie, jest wyrazem niebezpiecznego sekciarstwa. Stwierdzenie, że zasady AA są ważniejsze od ogółu cech psychicznych wszystkich ludzi – to już groteska.  A proponowałem zespołowi tłumaczy i to przed wydrukowaniem nowej WK zapis: zasady są ważniejsze od naszych osobowości. Tak, naszych, naszych w AA, bo Tradycje i zasady AA dotyczą AA, a nie wszystkich ludzi na ziemi.

 7. Bywa i tak, że zespół do spółki z RP wyraźnie udaje, że nie wie, o co chodzi. Przykład z pytania i odpowiedzi 26. Dotyczy ono kilku niejasności, ale skupię się na jednej, dotyczącej zapisu z Drugiej Tradycji :…miłujący Bóg, tak jak może On wyrażać Siebie w naszym grupowym sumieniu”. Zwracają tu alkoholicy uwagę, że w tym przypadku Bóg nie wspiera i nie pomaga alkoholikom, ale zainteresowany jest tylko wyrażaniem samego Siebie. Świadczy o tym duża litera „S”. Proszę zatem spojrzeć na odpowiedź RP:

 

Jak zgrabnie i niepostrzeżenie Siebie zamieniło się na siebie. A było prosto i zwyczajnie: …jakkolwiek może się On wyrażać w sumieniu każdej grupy. I komu to przeszkadzało?

8. Dwa lata minęły, od moich uwag na temat błędów w nowej wersji WK, a może i więcej, bo zgłaszałem je zespołowi (Anka O., Tomek Ł., Tadek Ch.) jeszcze zanim książka została wydrukowana. Z wtedy też pochodzi wiele konsultacji z członkami Rady Języka Polskiego działającymi w Poradni PWN. Dwa lata autor lub autorzy ewidentnych błędów walczą o to, żeby błędów nie uznać za błędy, żeby polska WK imitowała staropolszczyznę i wizualnie przypominała język angielski (wspomniana wcześniej inventory-inwentura). W swoim piśmie RP twierdzi, że słowo „inwentura” jest dobrze rozumiane w AA w Polsce, bo mamy przecież inwenturę grupy. Czy naprawdę błąd często powtarzany w AA trzeba i należy powtarzać i powielać? Tego słowa nie ma już w SJP, jest tam od razu przekierowanie do inwentaryzacji: https://sjp.pwn.pl/szukaj/inwentura.html

Ostatecznie takich odpowiedzi jest w Informacji RP prawie trzydzieści i co do pozostałych każdy musi sam zdecydować, czy wydają mu się one wiarygodne, uczciwe, wolne od manipulacji. 

A ja… cóż… przypominam sobie jak Rada Powierników twierdziła, że cały tekst polskiej WK został sprawdzony w Nowym Jorku i jak pisząc do GSO udowodniłem, że to nieprawda. Przypominam sobie stwierdzenie RP z 24 marca 2020: „Anonimowi Alkoholicy mówią, że datki przekazane w ramach 7 Tradycji są najwyższą, bo całkowicie anonimową, formą realizacji 12 Kroku AA” i – po korespondencji z GSO w Nowym Jorku – udowodniłem, że w normalnej wersji AA (czyli niepolskiej) nic o tym nie wiedzą. Przypominam sobie stwierdzenie delegata narodowego, Tadka Ch., że Wspólnota AA i historia oceni lub może ocenić nową WK – moim zdaniem tekst w języku polskim ocenić mogą i powinni poloniści i językoznawcy, a nie alkoholicy i historia, ale… może nie mam racji, może się nie znam, może rzeczywiście alkoholicy anonimowi w Polsce są autorytetami w każdej dziedzinie (choćby w temacie osobowości i nadrzędności AA-owskich zasad).

W tym momencie jednak mogę tylko przypomnieć optymistyczne zakończenie swojego poprzedniego wpisu:  Oczywiście można takie… przekonania, fiksacje, egzotyczne poglądy, mody itd. mnożyć w nieskończoność, ale najważniejsze jednak jest to, że nie są one w stanie realnie zagrozić Wspólnocie AA. W jakimś kraju, w jakimś czasie, mogą one zaburzyć na pewien okres działania grup, struktur, służb (np. w Rosji są obecnie dwie Wspólnoty AA), ale na całość nie ma to właściwie większego wpływu. Iluś tam alkoholików się zrazi, iluś odejdzie, niektórzy może nawet zapiją się, ale to dalej są tylko zawirowania lokalne. Brutalne to, zapewne, ale i tak wiadomo, że nie da się uratować wszystkich. Bill i weterani stworzyli system, który sam się naprawia i oczyszcza. Choć niekoniecznie wydarzy się to oczyszczanie już do następnego czwartku. Wspólnocie AA realnie może zagrozić chyba tylko skuteczne, powszechnie dostępne i tanie lekarstwo na alkoholizm. Czego zresztą życzę każdemu alkoholikowi. 

Ale ważny też cytat z „Języka serca”: Osobista gloryfikacja, arogancka duma, zajadła ambicja,, ekshibicjonizm, nietolerancyjna satysfakcja, pieniądze czy szaleństwo władzy, nieprzyznawanie się do błędów oraz nieuczenie się na nich, samozadowolenie, lenistwo – te i wiele innych cech należą do typowych „schorzeń"…

 I wreszcie znamienne słowa: nic tak nie umacnia zła, jak bezczynność dobrych ludzi. 

W sprawach tu poruszanych wystosowałem pismo do AA i RP ze stosownymi pytaniami i wątpliwościami.