12 Kroków ze sponsorem bis

Na pewien czas wrócił do picia alkoholik „po Programie”, czyli taki, który pracował ze sponsorem nad Dwunastoma Krokami. Kiedy złapał kilka dni abstynencji zadzwonił i spytał, co on ma teraz robić? Zanim zdążyłem to przemyśleć i odpowiedzieć, dodał, że jednego jest pewien – Program zrobił rzetelnie, solidnie i najlepiej jak potrafił, niczego nie zawalił. Uwierzyłem mu. Nie tylko dlatego, że mówił z pełnym przekonaniem, ale znam dobrze jego sponsora, więc założyłem, że zapewne tak właśnie było.

Zadałem wtedy pytanie, którego mocno nie lubię. Zapewne dlatego nie lubię, bo przez ostatnich dziesięć lat w AA, zadawałem je mnóstwo razy. Zapytałem: co przestałeś robić od czasu zakończenia pracy ze sponsorem, do momentu napicia się? Coś tam próbował opowiadać o problemach zawodowych, finansowych i rodzinnych, ale szybko połapał się, dał spokój tym racjonalizacjom i odpowiedział, że właściwie powoli przestał robić cokolwiek. Początkowo wszystko jakoś mu się układało, mimo że kolejno rezygnował z praktykowania zaleceń sponsora i sugestii wynikających z Programu. Uznał, że pewnie nie są mu już potrzebne te działania. Wrócił do picia ze trzy lata później.

Obecnie to sytuacja banalna i – niestety – dość częsta. Mój rozmówca twierdził, że z całą pewnością pamięta wszystko, a poza tym ma książki i notatki z tamtych czasów… Nie pozostało nic innego, jak zaproponować mu, żeby wrócił do wszystkich tych aktywności, które zapewniały mu nie tylko abstynencję, ale pogodę ducha i siłę duchową. Aktywności które porzucił, zaniedbał. Wydawało się to dość proste: jeśli wiesz, co masz robić, to po prostu zacznij znowu to robić. Jednak w przypadku alkoholizmu coś takiego udaje się rzadko. A szkoda…

Pijącemu alkoholikowi wydaje się, że pije, bo chce, że w każdej chwili może przestać, a jak przestanie, to w życiu znowu będzie cudownie (jak gdyby kiedykolwiek cudownie było) i inne takie mrzonki. Alkoholikowi wyedukowanemu, po Programie, jeśli przerwał abstynencję (albo nawet nie), też roi się, że w każdej chwili może wrócić do dobrej kondycji emocjonalnej i duchowej, bo wystarczy, że znów zacznie robić wszystko to, co przecież zna i pamięta.

Dowiedziałam się też, że niektórym dane było to doświadczenie, ale potem odrzucili oni swoje skrzydła, ponieważ mylnie spodziewali się, że Absolut będzie je automatycznie podtrzymywał za nich. („Uwierzyliśmy”, s. 94).

Wydawałoby się, że wystarczy postanowić, zdecydować, że znowu zacznie się machać tymi swoimi skrzydłami i wszystko będzie dobrze. Tyle tylko, że coś takiego wystarczy w jednym przypadku na dwadzieścia. Albo i rzadziej.

Mój znajomy zadzwonił po jakichś trzech tygodniach. Był tak rozdygotany, że przykro było słuchać. Nie, nie napił się, ale z przerażeniem i kompletnym brakiem zrozumienia odkrył, że nijak nie jest w stanie wrócić do tych działań, które były jego codziennością podczas pracy ze sponsorem i nieco później. I był już gotów słuchać, a nie tylko mówić mi, co zna, co pamięta, co rozumie, co wie… W tych warunkach rozwiązanie było tylko jedno: nowy sponsor i powtórzenie całego Programu. Na wszelki wypadek rozmawiałem już z kilkoma alkoholikami, więc od razu dałem mu namiary na konkretną osobę, a on się zgodził bez stawiania jakichkolwiek warunków. Pół roku później znów było dobrze.

Opowiadałem kiedyś tę historię na jakichś warsztatach. Mowa była o sensie powtarzania Programu po zapiciu lub bez zapicia. Padło wtedy pytanie: czy wydaje mi się, że ten alkoholik dowie się czegoś nowego, pracując z innym sponsorem, że coś nieznanego odkryje w WK i to go uratuje? Oczywiście nie o to chodziło, nie o dalszą lub inną wiedzę.

Do pewnego czasu i ja za bardzo byłem przyzwyczajony do tej bezsilności wobec alkoholu z Kroku Pierwszego, żebym umiał wyciągnąć praktyczne wnioski z drugiej części tego zdania. W mojej wersji brzmi ona: moje życie nie poddawało się kierowaniu. Tu nie chodzi już tylko o siłę do niepicia. Jestem alkoholikiem, a to oznacza, że potrzebuję duchowej aktywności i Siły, żeby w ogóle żyć. Bardzo często, już nie pijąc, dobrze wiedziałem, co zrobić i jak zrobić, ale nie miałem na tyle duchowej Siły, żeby podjąć działanie. Moje życie nie poddawało się kierowaniu – nawet mojemu. Miałem całkiem dobre pomysły, podpowiadali też sensownie inni ludzie, ale to nadal było za mało.

O tym, że nie wystarczy wiedzieć i rozumieć, przekonał się alkoholik, o którym była mowa na początku. Postanowił, że wraca do zaleceń Programu i zderzył się boleśnie z murem – z powodu niedoboru Sił duchowych, jego życie (bez alkoholu) znowu nie poddawało się kierowaniu. Doświadczył też pewnej prawdy: dostęp do duchowej Siły alkoholik zyskuje poprzez pracę ze sponsorem i w jej trakcie. Także sponsorując, ale to już inna sprawa.

WK, s. 156: Nasi dwaj przyjaciele nie mieli jednak łatwego życia. Poja­wiło się mnóstwo trudności. Obaj zrozumieli, że muszą być ciągle aktywni duchowo.