Poprawiać, działać, stosować

Przebudzenie duchowe w stylu Billa W., czyli nagła, gwałtowna, całkowita zmiana psychiki, wydaje się niezwykle kuszące. Nie da się ukryć, że też bym tak chciał – w jednej chwili i bez mozolnej pracy własnej. Ale ja czegoś takiego nie doświadczyłem i nie znam nikogo, kto by takiego cudu doświadczył. Doktor Bob twierdził, że on też nigdy nie miał takiego przeżycia. Za to od pierwszych w życiu mityngów do niedawna jeszcze słyszałem, że Program AA jest Programem działania, czyli, że ten Program działa, kiedy ja działam. A więc działanie, wykonywanie pewnych prac w określony sposób, w wyznaczonym czasie – to było najważniejsze. W każdym razie nieskończenie razy ważniejsze od składania wszelakich deklaracji. W pijanym życiu deklaracji składałem mnóstwo, także samemu sobie, choć głównie innym. Że nie będę pił w pracy, że nie będę kradł, że nie będę kłamał, deklarowałem że się zmienię; deklarowałem, że jestem gotów brać odpowiedzialność za siebie… Nie wiedziałem nawet, co i jak miałbym zrobić, ale deklaracji gotowości miałem całą gębę. Żałosne to było głównie dlatego, że kompletnie nic z tych deklaracji nie wynikało.

Kiedy już trzeźwiejsi ode mnie zaczęli mi podpowiadać, co konkretnie i w jaki sposób powinienem zrobić – jeśli chcę wytrzeźwieć – szybko zorientowałem się, że nie wszystkie działania wychodzą mi idealnie. Był to poważny cios w mój perfekcjonizm. Bywały momenty, kiedy nie mogąc idealnie, gotów byłem przestać robić cokolwiek. Właściwie dopiero trzeci sponsor nauczył mnie skutecznie, że jeśli coś nie wyszło na sto procent, to mogę – i powinienem – poprawiać, czyli… nadal działać.

I chociaż nie jestem pewien, dokąd w następnej kolejności zaprowadzi mnie moja podróż, to wiem, że będę zawdzięczał to łasce Boga i trzem słowom z programu Dwunastu Kroków: kontynuować, poprawiać i stosować. [WK, wyd. 2018, s. 517].

Niedawno rozmawiałem z kilkoma znajomymi alkoholikami i spytałem ich przy okazji o to kontynuowanie, stosowanie, działanie i poprawianie. Zwłaszcza w aspekcie Kroku Szóstego, Dziesiątego i Jedenastego. Nie zaskoczyło mnie to jakoś, że właściwie nic z tych rzeczy już nie robią. To sympatyczni ludzie, lubię ich i dobrze im życzę i pozostaje mi tylko mieć nadzieję, że wiedzą, co robią.

Ale było też coś, co mnie zaskoczyło. Bardzo różne podejście do żałowania. Żałować to odczuwać żal z powodu jakiegoś swego postępku*. Oczywiście pamiętam jedną z obietnic Dziewiątego Kroku: Nie będziemy żałować przeszłości... [WK, wyd. 2018, s. 84], ale prawda jest taka, że nigdy specjalnie nie brałem jej do siebie. Bill W. chyba też nie do końca, skoro w Wielkiej Księdze zapisał też zupełnie inne przekonania i poglądy na ten temat:

Zwracamy się do kogoś takiego z chęcią pomocy i w duchu wybaczenia, przyznając się do swojej wcześniejszej niechęci i wyrażając z tego powodu swój żal. [WK, wyd., 2018, s. 78].

...upewniamy się, że ludzie ci wiedzą, że jest nam przykro. [WK, wyd. 2018, s. 79].

Żałujemy tego, co zrobiliśmy, i – jeśli Bóg pozwoli – to się już nie powtórzy. [WK, wyd. 2018, s. 82].

Nie rozpamiętuję przeszłości, nie nurzam się w poczuciu winy, nie katuję się paskudnymi wspomnieniami, ale też nie mogę twierdzić, że zupełnie nie żałuję krzywd, jakie wyrządziłem bliskim i innym. Gdybym kompletnie nie żałował tego, co zrobiłem, to co niby miałbym zadośćuczynić? Skoro niczego nie żałuję z przeszłości, to oznacza, że nie uważam, żebym zrobił cokolwiek złego, prawda? Dziwne podejście, które raczej przypomina psychopatów.

...istnieje duże podobieństwo między osobowością psychopatycznego przestępcy a alkoholika. Obaj wydają się sobie wspaniali, są wypełnieni urazami, zbuntowani, nienawidzący wszystkich autorytetów; obaj, próbując niszczyć innych nieświadomie niszczą samych siebie [„Przekaż dalej”, s. 391].

To żałowanie i nieżałowanie nie jest jedynym przypadkiem sprzecznych treści w Wielkiej Księdze. Oznacza to, że trzeźwość wymaga zdroworozsądkowego myślenia, a nie fanatycznego wyłączenia myślenia.

---
* https://sjp.pwn.pl/sjp/zalowac;2548018.html